Samenvattingen maken; hoe dan?
Samenvattingen zijn een essentieel onderdeel van effectief leren en het begrijpen van complexe onderwerpen. Of je nu een leerling bent die voor een examen leert, een professional die informatie moet verwerken, of gewoon iemand die graag nieuwe kennis opdoet, het is altijd een waardevolle vaardigheid om te weten hoe je goede samenvattingen moet maken. In dit blogartikel gaan we dieper in op de kunst van het maken van samenvattingen en geven we je enkele handige tips om je op weg te helpen.
Begrijp het doel van de samenvatting
Voordat je begint met het maken van een samenvatting, is het belangrijk om te weten waarom je een samenvatting gaat maken. Een samenvatting heeft als doel om de belangrijkste punten en ideeën van een tekst, boek of lezing op een beknopte manier weer te geven. Een samenvatting helpt je om de essentie te begrijpen, zonder de details te verliezen.
Stel jezelf de vraag: waarom wil ik deze informatie samenvatten? Is het voor een examen, voor persoonlijk begrip, voor je studie, voor een presentatie, of iets anders? Als je het doel goed voor ogen hebt, zal dit je helpen om je focus te bepalen en de juiste informatie te selecteren voor je samenvatting.
Actief lezen of luisteren
Om een goede samenvatting te kunnen maken, is het nodig dat je actief leest of luistert naar het bronmateriaal. Neem de tijd om de tekst grondig te begrijpen voordat je begint met het maken van een samenvatting. Markeer de belangrijke punten, maak aantekeningen en onderstreep relevante details. Dit helpt je om je te concentreren op de belangrijkste informatie en voorkomt dat je wordt overweldigd door overbodige details. Dit is tenslotte waarom je een samenvatting maakt; zodat je je kunt focussen op de kern en wat écht belangrijk is.
Identificeer de hoofdpunten
Bij het maken van een samenvatting is het cruciaal om de hoofdpunten te identificeren. Vraag jezelf af: wat zijn de belangrijkste ideeën die de schrijver of verteller wil overbrengen? Zoek naar kernzinnen, trefwoorden en punten die meerdere keren herhaald worden. Deze punten vormen de ruggengraat van je samenvatting. Focus je op het vastleggen van de essentie en vermijd te veel onbelangrijke details. Probeer de informatie vervolgens in je eigen woorden te verwoorden, zodat je begrijpt wat er wordt gezegd.
Orden en structureer de informatie
Een goede samenvatting heeft altijd een duidelijke structuur. Organiseer de informatie op een logische manier, bijvoorbeeld door gebruik te maken van alinea’s, opsommingstekens, tabellen of hoofdstukken. Dit helpt zowel jou als eventuele andere lezers om de samenvatting gemakkelijk te kunnen volgen. Je kunt ook gebruikmaken van visuele hulpmiddelen, zoals mindmaps of diagrammen om de verbanden tussen verschillende ideeën weer te geven. Op deze manier kun je in één oogopslag de kern van bepaalde punten in beeld brengen.
Houd rekening met de lengte
Bij het maken van een samenvatting is de lengte een belangrijk onderdeel. Het doel van een samenvatting is om de essentie op een beknopte manier weer te geven. Een samenvatting moet dus niet te lang worden. Probeer je samenvatting binnen een redelijk aantal woorden te houden. Probeer hiervoor tussen de 10% en 25% van de oorspronkelijke tekst aan te houden. Dit betekent dat als je een samenvatting maakt van een artikel van 1000 woorden, je samenvatting idealiter tussen de 100 en 250 woorden moet zijn.
Houd je aan deze richtlijnen om ervoor te zorgen dat je samenvatting effectief en bondig is. Als je je aan dit percentage houdt, zou je de essentie van de oorspronkelijke tekst moeten kunnen vatten in je samenvatting.
Wees selectief en beknopt
Voor een goede samenvatting is het nodig om selectief te zijn. Kies alleen de belangrijkste informatie, die essentieel is voor het begrijpen van het onderwerp. Vermijd overbodige details en zijlijnen die de kernpunten vertroebelen. Wees beknopt in je formulering en gebruik geen overbodige woorden. Gebruik dus korte zinnen en steekwoorden. Probeer de informatie zo helder en bondig mogelijk weer te geven zonder de betekenis ervan te verliezen. Soms is een bepaalde context namelijk wel nodig om de essentie van het verhaal weer te geven of om de informatie beter te kunnen plaatsen en begrijpen.
Controleer de coherentie en consistentie
Een samenvatting moet coherent en consistent zijn. Dit betekent dat de informatie logisch is en in een samenhangende volgorde wordt gepresenteerd. Vermijd tegenstrijdigheden of dingen die voor verwarring kunnen zorgen. Lees je samenvatting grondig door en controleer of de informatie consistent is en met de oorspronkelijke tekst overeenkomt. Dit helpt om een nauwkeurige weergave van de belangrijkste punten te garanderen.
Als je belangrijke punten mist is je samenvatting namelijk niet volledig en als de informatie niet op een logische volgorde in je samenvatting terechtkomt, kun je belangrijke punten alsnog over het hoofd gaan zien of verkeerd interpreteren.
Verifieer en reviseer
Na het maken van een samenvatting is het belangrijk om de juistheid en volledigheid ervan te controleren. Vergelijk je samenvatting met de oorspronkelijke tekst en zorg ervoor dat alle belangrijke informatie is opgenomen. Controleer ook op grammaticale en spellingfouten, al zijn deze minder van belang in een samenvatting. Een zorgvuldige herziening helpt om de samenvatting nauwkeurig en professioneel te houden. Zeker wanneer anderen gebruik zullen maken van je samenvatting is dit van belang.
Conclusie
Het maken van samenvattingen is een vaardigheid die je kunt ontwikkelen. Naarmate je het vaker doet, zul je merken dat je er steeds handiger in wordt. Het maken van een samenvatting stelt je in staat om informatie op een beknopte en begrijpelijke manier weer te geven. Door het doel van de samenvatting te begrijpen, actief te lezen of te luisteren, de hoofdpunten te identificeren, de informatie te ordenen, beknopt te zijn en je samenvatting te controleren op coherentie en consistentie, kun je effectieve samenvattingen maken, waar je veel profijt van kunt hebben tijdens het leren voor bijvoorbeeld een examen of om je voor te bereiden op een presentatie.
Het beheersen van de kunst van het maken van samenvattingen kan je helpen bij het studeren, het verwerken van informatie en het delen van kennis met anderen. Het stelt je in staat om de essentie van een stuk tekst te begrijpen en te onthouden, zonder overweldigd te raken door details die er eigenlijk niet toe doen. Oefen dus regelmatig en pas bovengenoemde tips toe om je vaardigheden op het gebied van samenvatten te blijven verbeteren.
